Wydanie niekorzystnego orzeczenia przez SKO ws. aktualizacji opłat użytkowania wieczystego (do którego nie złożono sprzeciwu) nie zawsze jest wiążące, a wszystko za sprawą przepisów kpa w zakresie doręczeń współmałżonkom współużytkowników nieruchomości. Innymi słowy mimo niekorzystnego orzeczenia SKO, wciąż można płacić starą opłatę.
Zgodnie z art.40§3 kpa W sprawie wszczętej na skutek podania złożonego
przez dwie lub więcej stron pisma doręcza się wszystkim stronom, chyba że
w podaniu wskazały jedną jako upoważnioną do odbioru pism. W kwestii doręczeń
w orzecznictwie sądów administracyjnych przeważa pogląd, według którego
małżeństwa nie można traktować jako jednego podmiotu - jednej strony
postępowania administracyjnego, bowiem postępowanie administracyjne nie
posługuje się kategorią zbiorowego podmiotu, stąd też każdy z małżonków
winien mieć zapewniony indywidualny udział w postępowaniu. Przepisy k.p.a. nie przewidują udziału w postępowaniu
podmiotu "zbiorowego", choćby podmiot ten mieli tworzyć
małżonkowie. Fakt, że
małżonkowie w toku postępowania składali wspólne pisma nie uprawnia organu do dokonywania im "wspólnie" doręczeń. Każdy z małżonków
jest stroną postępowania, nie było zaś stroną "małżeństwo". Organ administracji
publicznej w sytuacji, gdy stroną postępowania jest małżeństwo winien
kierować korespondencję do każdego z małżonków osobno tak, aby każdemu z
nich jako stronie postępowania zagwarantować należytą ochronę interesów.
Podobnie w rozdzielniku do decyzji prawidłowym jest umieszczanie każdego z
małżonków osobno, pomimo zamieszkiwania pod jednym adresem (zob. I OSK 1234/06 - Wyrok NSA z 2007-07-19, II SA/Kr 2323/01 - Wyrok WSA w Krakowie z 2005-05-24)
Tyle prawo i dotychczasowe orzecznictwo w zakresie doręczeń. Czy ma ono zastosowanie w sprawach aktualizacji opłat wieczystego. Wydaje się, iż tak być powinno, gdyż jak wynika z art.79 ust.7 ustawy o gospodarce nieruchomościami w postępowaniu przez SKO stosuje się odpowiednie przepisy Kodeksu Postępowania Administracyjnego, w tym o doręczeniach. Zatem jeżeli nie doszło do doręczenia orzeczenia kolegium każdemu z osobna (lub tylko jeden z nich pokwitował odbiór pisma adresowanego łącznie), wówczas postępowanie przed SKO nie jest formalne zakończone, co oznacza iż orzeczenie Kolegium wciąż nie jest wiążące i nadal można płacić starą opłatę (przynajmniej aż do doręczenia drugiemu współmałżonkowi orzeczenia kolegium). Dodajmy, iż sądy powszechne i administracyjne już kwestionują łączne adresowanie (czyli wysłanie na jeden wspólny adres) samych wypowiedzeń opłat wieczystego użytkowania. Nie ma żadnego powodu by inaczej orzekały w sprawie orzeczeń SKO.
Tyle prawo i dotychczasowe orzecznictwo w zakresie doręczeń. Czy ma ono zastosowanie w sprawach aktualizacji opłat wieczystego. Wydaje się, iż tak być powinno, gdyż jak wynika z art.79 ust.7 ustawy o gospodarce nieruchomościami w postępowaniu przez SKO stosuje się odpowiednie przepisy Kodeksu Postępowania Administracyjnego, w tym o doręczeniach. Zatem jeżeli nie doszło do doręczenia orzeczenia kolegium każdemu z osobna (lub tylko jeden z nich pokwitował odbiór pisma adresowanego łącznie), wówczas postępowanie przed SKO nie jest formalne zakończone, co oznacza iż orzeczenie Kolegium wciąż nie jest wiążące i nadal można płacić starą opłatę (przynajmniej aż do doręczenia drugiemu współmałżonkowi orzeczenia kolegium). Dodajmy, iż sądy powszechne i administracyjne już kwestionują łączne adresowanie (czyli wysłanie na jeden wspólny adres) samych wypowiedzeń opłat wieczystego użytkowania. Nie ma żadnego powodu by inaczej orzekały w sprawie orzeczeń SKO.
Powyższe jednak nie ma zastosowania, w przypadku w którym do orzeczenia SKO został złożony sprzeciw (wówczas orzeczenie SKO jest uchylone i sprawę rozstrzyga sąd powszechny), gdy wobec drugiego współmałżonka nastąpiło doręczenie zastępcze (tzn. pozostawiono awizo w skrzynce i po 14 dniach nastąpiło zwrot pisma) lub gdy osobą odbierającą jest współmałżonek ustanowiony jako pełnomocnik.
Można się spodziewać iż organ wykonawczy gminy (lub starosta w przypadku gruntów, których właścicielem jest skarb państwa) będzie próbował wyegzekwować orzeczone przez SKO sumy. Wówczas należy powiadomić go, że orzeczenie nie zostało doręczone współmałżonkowi, a zatem postępowanie administracyjne nie jest zakończone. Organ może oczywiście próbować wyegzekwować sumy na drodze sądowej (ale pozew prawdopodobnie zostanie oddalony, choć nic w tym kraju nie jest pewne, wszak państwem prawa jesteśmy tylko w teorii).
Można też samemu wezwać SKO do doręczenia wypowiedzenia, a w przypadku odmowy - złożyć skargę do sądu administracyjnego na bezczynność organu tj. nie zakończenie postępowania administracyjnego powołując się na cytowaną powyżej argumentacją. Jednak pamiętajmy, iż pośpiech nie jest wskazany, gdyż od chwili doręczenia orzeczenia Kolegium drugiemu współmałżonkowi, trzeba będzie albo złożyć sprzeciw od orzeczenia albo zapłacić zgodnie z nowymi opłatami, ale bez odsetek za zwłokę.
Ważne jednak jest, że tysiące osób które nie odwołały się od orzeczeń SKO w zasadzie ma prawo płacić nadal starą opłatę wieczystego użytkowania, a jeżeli płaciły większą sumę to mają nadpłaty wieczystego, który organ powinien albo zwrócić, albo zaliczyć na poczet następnych rocznych opłat.
Dr Daniel Alain Korona
Stowarzyszenie Interesu Społecznego "Wieczyste"
Można się spodziewać iż organ wykonawczy gminy (lub starosta w przypadku gruntów, których właścicielem jest skarb państwa) będzie próbował wyegzekwować orzeczone przez SKO sumy. Wówczas należy powiadomić go, że orzeczenie nie zostało doręczone współmałżonkowi, a zatem postępowanie administracyjne nie jest zakończone. Organ może oczywiście próbować wyegzekwować sumy na drodze sądowej (ale pozew prawdopodobnie zostanie oddalony, choć nic w tym kraju nie jest pewne, wszak państwem prawa jesteśmy tylko w teorii).
Można też samemu wezwać SKO do doręczenia wypowiedzenia, a w przypadku odmowy - złożyć skargę do sądu administracyjnego na bezczynność organu tj. nie zakończenie postępowania administracyjnego powołując się na cytowaną powyżej argumentacją. Jednak pamiętajmy, iż pośpiech nie jest wskazany, gdyż od chwili doręczenia orzeczenia Kolegium drugiemu współmałżonkowi, trzeba będzie albo złożyć sprzeciw od orzeczenia albo zapłacić zgodnie z nowymi opłatami, ale bez odsetek za zwłokę.
Ważne jednak jest, że tysiące osób które nie odwołały się od orzeczeń SKO w zasadzie ma prawo płacić nadal starą opłatę wieczystego użytkowania, a jeżeli płaciły większą sumę to mają nadpłaty wieczystego, który organ powinien albo zwrócić, albo zaliczyć na poczet następnych rocznych opłat.
Dr Daniel Alain Korona
Stowarzyszenie Interesu Społecznego "Wieczyste"
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz