Prawo Pocztowe i orzecznictwo nie zezwalało, a zatem je zmieniono.

Przetarg na doręczenie przesyłek sądowych brzydko pachnie. Władze państwowe upierają się przy nowych rozwiązaniach. Celowo zmieniono prawo, by taka sytuacja mogła mieć miejsce. Przedtem też można było korzystać z usług prywatnej poczty, jednakże doręczenia zastępcze w tej formie było kwestionowane przez Sąd Administracyjny. A zatem zmieniono prawo, zmieni się orzecznictwo, a za wszystko jak zawsze zapłaci budżet i obywatele. I tylko po to by kilka prywatnych osób mogło nieźle nachapać się?

DORĘCZENIE ZASTĘPCZE TYLKO PRZEZ POCZTĘ POLSKĄ
2 lata temu wyrokiem z dn. 10.04.2012 r. Wojewódzki Sąd Administracyjnych w Gliwicach zakwestionował doręczenie zastępcze za pośrednictwem firmy Inpost czy PGP. uznając że nie są to operatorzy publiczni (sygn. akt II SA/Gl 932/11). 
Jak wyjaśniał WSA ... przepisy k.p.a. wyraźnie wskazują podmioty uprawnione do doręczania pism organów administracji publicznej. Są nimi: poczta, pracownicy organu, przed którym toczy się postępowanie, lub inne upoważnione osoby lub organy. Do tego kręgu nie zostały jednak zaliczone podmioty, które świadczą szeroko rozumiane usługi pocztowe. Zauważyć też przyjdzie, że pomimo braku dostosowania przepisu art. 39 k.p.a. do brzmienia ustawy z dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1159 ze zm.), wprowadzającej wyodrębnione usługi tzw. operatora publicznego świadczącego powszechne usługi pocztowe, nie oznacza, iż za "pocztę" można uznać każdego operatora uprawnionego do wykonywania usługi pocztowej. Należy bowiem pamiętać, że jedynie Poczcie Polskiej S.A. powierzono obowiązek wykonywania zadań operatora publicznego (art. 46 ust. 2 ustawy Prawo pocztowe). Zatem użyte w przepisie art. 39 określenie "poczta" należy odnieść wyłącznie do przedsiębiorstwa Poczta Polska S.A., świadczącego powszechne usługi pocztowe. Za takim wąskim rozumieniem pojęcia "poczta" przemawia też treść art. 3 ustawy z dnia 5 września 2008 r. o komercjalizacji państwowego przedsiębiorstwa użyteczności publicznej "Poczta Polska" (Dz.U. Nr 180, poz. 1109). Zgodnie z tym przepisem wyłączne prawo używania wyrazu "poczta" w nazwie spółki przysługuje "Poczcie Polskiej" S.A. (zob. szerzej: G. Łaszczyca w: Kodeks postępowania administracyjnego. Komentarz t. I, wyd. Lex, Warszawa 2010, str. 454 i nast.). Tymczasem In Post Sp. z o.o. jest spółką prawa handlowego, która świadczy usługi przewozu przesyłek, w tym również usługi pocztowe, jednak nie przysługuje jej status operatora publicznego. W tej sytuacji, jakkolwiek nie można odmówić organom administracji publicznej możliwości skorzystania z usług takiego operatora, to jednak w przypadku tzw. doręczenia zastępczego zastosowanie znajdzie przepis art. 44 § 1 pkt 2 k.p.a. odnoszący się do doręczeń dokonywanych przez upoważnioną osobę, nie zaś przepis art. 44 § 1 pkt 1, który stosuje się wyłącznie do doręczeń dokonywanych przez pocztę tj. Pocztę Polską S.A. Z akt sprawy wynika, że awizowana w dniu 18 sierpnia 2011 r. przesyłka adresowana do S. D. została pozostawiona na okres 14 dni do dyspozycji adresata w placówce operatora pocztowego przy ul. [...], pok. [...]. Taka adnotacja widnieje na zwrotnym potwierdzeniu odbioru. Już sama ta okoliczność świadczy o naruszeniu przepisu art. 44 § 1 pkt 2, gdyż jak wyżej wywiedziono, w razie dokonywania doręczenia przez inny podmiot aniżeli poczta, przesyłka winna być pozostawiona w urzędzie właściwej gminy (miasta).

ZMIANA PRAWA
Skoro prawo uniemożliwiało doręczenie zastępcze za pośrednictwem prywatnych operatorów pocztowych, nasi rządzący posłuchali głosu z Unii Europejskiej i zmienili prawo. 23 listopada 2012 r. Sejm przyjął nową ustawę o Prawie Pocztowym, w którym zlikwidowano pojęcie operatora publicznego (jest natomiast operator wyznaczony, czyli taki zobowiązany do usług powszechnych). Równocześnie zmieniono szereg innych przepisów w tym art.131 Kodeksu Postępowania Cywilnego i art.44 Kodeksu Postępowania Administracyjnego. Zamiast sformułowania "poczty polskiej" wprowadzono sformułowanie "operatora pocztowego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe". Dzięki tym zmianom możliwe była zmiana operatora przesyłek sądowych i doręczenie przez prywatnych operatorów pocztowych.
Jednak zdaniem Stowarzyszenia Interesu Społecznego "Wieczyste" nie można mówić o doręczeniu zastępczym w przypadku próby doręczenia przesyłki sądowej przez podmiot prywatny, nawet w warunkach zmienionego prawa. Taki skutek nie wynika wprost z art.139 kpc, przyjęto go w drodze orzecznictwa poprzez analogię z uregulowaniami dotyczącymi składania oświadczeń woli. Decydujące znaczenie miał fakt, że oświadczenia o poczty o fakcie dokonania awizowania miały charakter pewny (opatrywano je datownikami poczty) i korzystały z domniemania prawdziwości. Jednak w przypadku prywatnych operatorów pocztowych, nie ma urzędowego potwierdzenia faktu awizacji. Są tylko oświadczenia prywatnej firmy, mające moc dokumentu prywatnego a nie urzędowego, a to m.in. za sprawą orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej, które uznała że operator pocztowy doręczający przesyłki sądowe nie musi mieć obowiązku posiadania uprawnień do wystawiania potwierdzeń z mocą dokumentu urzędowego.
W przypadku zaś przesyłek organów administracji publicznych art.44 kpa przewiduje natomiast, iż doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia okresu 14 dniowego przechowania pisma w placówce operatora pocztowego (także prywatnego).

BROŃMY SIĘ PRZED WŁADZĄ
Część osób nie rozumie batalii Stowarzyszenia Interesu Społecznego "Wieczyste" o doręczanie pism sądowych przez Pocztę Polską i przeciw prywatnym operatorom pocztowym. Nie jest to tylko protest przeciw wyprowadzeniu publicznych pieniędzy na prywatne osoby. Chodzi także o bezpieczeństwo obrotu pocztowego i ochronę danych osób (brak odpowiednich gwarancji naraża na kradzież tych danych i tożsamości z wynikającymi z tego konsekwencjami). Ponadto prawa procesowe obywateli mogą być poważne zagrożone na skutek nieprofesjonalnego systemu doręczeń procesowych, z powodu wadliwych doręczeń lub przewlekłości postępowań. A że zagrożenia są realne świadczą relacje osób w mediach ale także napływające do Stowarzyszenia świadczące o problemach z odbiorem przesyłek. Co możemy uczynić?
Każdy z nas powinien zatem żądać w sądzie możliwość odbierania przesyłek od poczty polskiej lub e-mailem (pocztą elektroniczną) i zażądać zaprzestania przetwarzania danych za pośrednictwem prywatnego operatora pocztowego. W przypadku żądania zaprzestania przetwarzania danych sprawę powinno rozstrzygnąć GIODO. Czy tak się stanie nie wiemy, wszak Polska jest państwa arogancji władzy i bezprawia. Ponadto należy dalej wysyłać e-maile z żądaniem doręczenia przez Pocztę Polską do Sądu Okręgowego w Krakowie. Nie wykluczamy bezpośredniego wytoczenie Skarbowi Państwa - procesu przez Stowarzyszenie Interesu Społecznego "Wieczyste". Walka dopiero się zaczęła. Przykład walki o TV TRWAM pokazuje, że konsekwentny, masowy i długotrwały nacisk w końcu odnosi skutek (Telewizja otrzymala koncesję i weszła na Multiplex). W sprawie doręczeń przesyłek sądowych może być podobnie.

dr Daniel Alain Korona