Pytania do MEN ws. miejsca GIMNAZJÓW w systemie edukacyjnym

Sekcja Oświaty i Wychowania  Regionu Gdańskiego NSZZ "Solidarność: wysłała do Ministra Edukacji Narodowej zbiór pytań problemów, dotyczących miejsca Gimnazjum w polskim systemie edukacyjnym. Poniżej teskt wystąpienia

Gdańsk, 11. 02. 2014 r.

Pani Joanna Kluzik-Rostkowska –

Minister Edukacji Narodowej

Szanowna Pani Minister,

Rada Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Regionu Gdańskiego zwraca się o odpowiedź na zbiór pytań-problemów związanych z polskim systemem edukacyjnym i miejscem w nim gimnazjów.

I. Mniejsza liczebność uczniów w oddziałach gimnazjalnych

1.     Jak przedstawia się liczebność uczniów w oddziałach gimnazjów z rozbiciem na miasta i wsie i czy przewiduje się wprowadzenie górnych ich progów (naszym zdaniem, nie więcej niż 26. Od 24 dokonuje się podziału podczas zajęć z języka obcego, informatyki, chemii, fizyki, itd.)?

                                                       

II. Odejście od wielkich gimnazjów 

2.     Jaka jest liczba gimnazjów, ile funkcjonuje w zespołach ze szkołą podstawową, ile także z oddziałami przedszkolnymi?

3.     Ile jest gimnazjów usytuowanych w odrębnych budynkach (w rozbiciu na liczbę oddziałów, czy są wśród nich wielkie szkoły  z liczbą uczniów zdecydowanie ponad 400)?

III. Potrzeba tworzenia zespołów: gimnazjum + szkoła ponadgimnazjalna

4.     Ile gimnazjów funkcjonuje jako zespoły ze szkołami ponadgimnazjalnymi? W przypadku zespołów G + LO lub SZ warto wskazać, ile z nich jest w miastach na prawach powiatu (czyli powyżej 50 tys. mieszkańców), a ile jest w tzw. powiatach ziemskich, gdzie musiały być zawierane specjalne porozumienia między gminą a danym powiatem?

IV. Porozumienia gmin z powiatami i problemy finansowe

5.     Jak wyeliminować problemy trudności w zawieraniu porozumień między JST                            na prowadzenie gimnazjów, z uwagi na prowadzenie gimnazjów, liceów przez różne organy prowadzące (jedynie w tzw. wielkich miastach skupia je jeden prezydent danego miasta)?

6. Jakie zachęty finansowo-prawne stworzyć dla szerszego otwarcia na tego typu rozwiązania? Czy barierą nie jest próg do 60% dochodów, do którego mogą zadłużać się JST, który podnosi się, a więc jest korzystny, gdy prowadzi się więcej szkół?

7.     Czy w przypadku uczniów w gimnazjach nie jest potrzebne poważne zwiększenie tzw. wagi dodatkowej (obecnie 0,04), m. in. na zrekompensowanie organizacji zajęć wyrównawczych, szczególnie dla klas I gimnazjów, ale też na realizację w praktyce idei szkoły otwartej, z szeroką ofertą zajęć pozalekcyjnych, rozwijających różne talenty uczniów, czy zatrudnianie specjalistów – większej liczby pedagogów?

8.     Jak przedstawia się sprawa wyposażenia gimnazjów (pracowanie komputerowe, sprzęt audiowizualny,

9.     Jaką pomoc materialną zapewnia się uczniom (system dożywiania, dostęp do pomocy przedlekarskiej, gabinetów stomatologicznych, dowóz, dostęp do sal gimnastycznych)?

V. Obecne efekty kształcenia i wychowania – wyniki badań PISA

10.  Jak nowa struktura szkolna ma wpływ na wzrost (lub obniżenie) tzw. stopnia skolaryzacji w Polsce (przed 1999 rokiem osób z maturami było ponad dwa razy mniej niż w krajach tzw. starej UE, czy USA lub Kanadzie)?

11.  Jaki wpływ zmiany mają na poprawę oferty edukacyjnej na wsi, co było jednym z podstawowych wyzwań reformy edukacyjnej? Tam osób z wyższym wykształceniem było pięć razy mniej! Pomimo słynnych punktów za pochodzenie, ludzi wykształconych na wsi było proporcjonalnie w PRL dużo mniej niż… przed II wojną światową.

12.  Dlaczego do świadomości społecznej nie przebijają się pozytywne wnioski, jakie płyną z międzynarodowych badań PISA?

13.  Czy dokonuje się głębszej analizy wiedzy absolwentów zreformowanych szkół,                         ich dalszych życiowo-edukacyjnych wyborów (kończą, od 2011 roku – pierwsze roczniki). Jakie są ich dalsze wybory, jak sobie radzą w liceach, szkołach zawodowych?                        Ilu z uczniów rezygnuje z dalszej edukacji, a ilu realizuje ją w formach pozaszkolnych (taka obawa pozostaje, mimo konstytucyjnego obowiązku nauki do 18. roku życia)?

VI. Gimnazja prozawodowe („uzawodowione”) – oferta dla wszystkich uczniów

14.  Czy monitoruje i egzekwuje się realizację konstytucyjnego obowiązku szkolnego (i nauki do 18 roku życia)?

15.  Ile i gdzie powstało pozaobwodowych gimnazjów przysposabiających do pracy –                      na przykład przy szkołach zawodowych, dysponujących bazą do praktycznej nauki zawodu, z internatem lub bursą)?

VII. Problemy wychowawcze w gimnazjach a obowiązek szkolny lub nauki

16.  Czy dokonuje się monitoringu-analizy, także w oparciu o dane policji, straży miejskich, jak przedstawia się sprawa przemocy w szkołach (w samej gminie Warszawa-Centrum w 1997 roku policja interweniowała w szkołach około 1500 razy w sprawie wymuszeń, picia alkoholu, zażywania narkotyków)?

17.  Czy zapewniona jest w prawie (Konstytucja, ustawy: Karta Nauczyciela, ustawa o systemie oświaty, kodeks karny, kodeks postępowania rodzinnego) odpowiednia równowaga praw i obowiązków uczniów?

18.  Czy nie należy rozważyć zmiany w zapisie konstytucyjno-ustawowym OBOWIĄZKU SZKOLNEGO i OBOWIĄZKU NAUKI do 18 roku życia? Zdjęcie obligatoryjności uczęszczania i ukończenia gimnazjum, podobnie jak w reformie jędrzejewiczowskiej, zmieniłoby nastawienie i postawy gimnazjalistów.

VIII. Egzaminy – nie uczyć tylko pod tzw. testy i rankingi

19.  Jak gimnazja umożliwiają rozbudzanie ciekawości poznawczej i wykorzystanie w praktyce nabytej wiedzy i jak przeciwdziałać coraz powszechniejszemu zjawisku tzw. rankingowania szkół?

20.  Jak sprawdza się przygotowywanie prac-projektów w zespołach uczniowskich przy  możliwości korzystania z gotowych pomysłów publikowanych w Internecie?

IX. Pomoc nauczycielowi

21.  Jaka jest oferta form doskonalenia dla  nauczycieli gimnazjów, szczególnie pod kątem problemów, z którymi borykają się gimnazjaliści w tej bardzo trudnej fazie rozwojowej?

22.  Jakie programy wsparcia proponuje MEN? Ilu jest zatrudnionych doradców zawodowych, pedagogów, psychologów, ale konkretnie, z ilością etatów, przeliczeniem na liczebność uczniów?

23.  Jak prawo zapewnia ochronę godności i autorytetu nauczyciela?

X. Potrzeba dialogu – kampanii społecznych

24.  Jak poprawić społeczny odbiór gimnazjów, zneutralizować negatywne stereotypy? Dominuje zarzut, iż gimnazjum to szkoła, gdzie występuje najwięcej sytuacji wychowawczo trudnych, a nawet patologicznych.

25.  Jak w praktyce wdraża się zalecenia autorów PISA: większe nakłady na edukację, zmniejszenie liczby uczniów w klasach, stabilizacja statusu zawodowego nauczycieli i podwyższenie ich wynagrodzeń?

W przekonaniu Rady znajomość odpowiedzi na w/w pytania-problemy umożliwi bardziej merytoryczną debatę na temat sytuacji w oświacie. Stąd prośba do Ministerstwa Edukacji Narodowej.

W imieniu Rady Sekcji:

    Hanna Minkiewicz                           Barbara Kamińska                                Wojciech Książek       

      (Sekretarz Sekcji)                       (Zastępca Przewodniczącego Sekcji)                   (Przewodniczący Sekcji)

Do wiadomości:

- Sekcja Krajowa Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”,