Do szkół i do pracy w ciemnościach - czyli czas letni w zimie

Stowarzyszenie Interesu Społecznego WIECZYSTE zwróciło się w związku z poselskim projektem ustawy o zmianie ustawy o czasie urzędowym z petycją do Prezesa Rady Ministrów o uwzględnienie w stanowisku rządu argumentów na rzecz czasu środkowoeuropejskiego zamiast czasu letniego. Równocześnie zaapelowało do Klubów poselskich i posłów o zgłoszenie stosownych poprawek do projektu.

Jak zauważa Stowarzyszenie - Polska leży pomiędzy 15 a 25 południkiem. Strefy czasowe wyznaczają południki co 15 stopni, czyli 0 - GMT, 15 - środkowoeuropejski (GMT+1) i 30 – wschodnioeuropejski (GMT+2). Obszar Polski zatem w 75 proc. leży w strefie czasu środkowoeuropejskiego a jedynie w 25 proc – wschodnioeuropejskiego. Zatem wprowadzając czas letni środkowoeuropejski na stałe czy wschodnioeuropejski doprowadzimy do sytuacji w której większość kraju będzie w nienaturalnej strefie czasowej

Ponadto wprowadzenie czasu letniego przez cały rok czyli także w okresie zimowym przyniesie określone negatywne skutki. Ministerstwo Rozwoju w piśmie z dnia 28 kwietnia 2917 r. DDR.I.053.1.2017.HK. IK 225964 stwierdzało Polska gospodarka i życie społeczne dostosowane są do określonych godzin wschodu i zachodu słońca, co ma szczególne znaczenie w okresach zimowych. Nieprzypadkowo większość urzędów, szkół czy przedsiębiorstw rozpoczyna pracę ok. godziny 8.00. Utrzymanie czasu letniego zimą oznaczałoby że o godz. 8.30 a nawet 9.00 rano, przed którą większość ludzi rozpoczyna swoją aktywność, nadal byłoby jeszcze ciemno. Taka zmiana wymagałaby przemodelowania podstaw życia społecznego, takich jak np. godzin rozpoczynania pracy czy nauki…. W okresie zimowym, okres od świtu do zmierzchu jest na tyle krótki, że korzyści ze stosowania czasu letniego nie są odczuwane.

Stowarzyszenie zwraca uwagę, że przyjęcie czasu letniego oznacza, że pójście do szkoły czy pracy następowałoby faktycznie o godz. 7.00 czasu środkowoeuropejskiego (8:00 czasu letniego). W Warszawie od 22 listopada do 11 lutego wschód Słońca zaczyna się po godz. 7.00 czasu środkowoeuropejskiego, a zatem przy wprowadzeniu czasu letniego na stałe pójście do szkoły, podróż do pracy następowałoby w warunkach ciemności, co może przełożyć się na większą liczbę np. wypadków. Równocześnie skoro wschód Słońca w grudniu następuje tuż przed 16.00 czasu środkowoeuropejskiego, a praca kończy się między 16.00 a 17.00, to przyjęcie czasu letniego w zimie powoduje że powrót z miejsca pracy i tak nastąpi w warunkach dużej ciemności. Zatem nie tylko z przesunięcia czasu o godzinę nie następuje korzyść, ale wręcz odwrotnie zwiększamy ryzyko, im dalej na zachód Polski tym skutek byłby dotkliwszy

	Czas środkowo europ.		Czas letni
	wschód	zachód	wschód	zachód
	25.03
Poznań	5.46	18.11	6.46	19.11
Szczecin	5.55	18.21	6.55	19.21
Warszawa	5.30	17.55	6.30	18.55
	29.10
Poznań	6.39	16.31	7.39	17.31
Szczecin	6.52	16.38	7.52	17.38
Warszawa	6.23	16.15	7.23	17.15
	31.12
Poznań	8.02	15.46	9.02	16.46
Szczecin	8.17	15.48	9.17	16.48
Warszawa	7.45	15.31	8.45	16.31

Fakt negatywnych skutków czasu letniego przez cały rok potwierdza casus rosyjski. W 2011 roku Rosja wprowadziła czas letni przez cały rok. Jednakże zrodziło to wiele problemów w związku z porannymi ciemnościami. Dlatego też w 2014 rok rosyjski parlament przegłosował na stałe tzw. czas zimowy (czyli czas naturalny). 

Natomiast pozostawienie przez cały rok czasu środkowoeuropejskiego nie miałoby takich negatywnych efektów, albowiem w lecie zaś przy czasie środkowoeuropejskim zachód i wschód Słońca następuje znacznie przed i po godzinach Szkoły czy pracy (25/26 marca wschód Słońca następuje o 5:39, a zachód o godz. 18:00). Dodatkowo czas zimowy przez cały rok może być korzystny z punktu widzenia gospodarczego, albowiem w warunkach gdy pozostałe kraje UE pozostaną przy sezonowości czasu, nasze powierzchnie handlowe w lecie de facto będą otwierane i zamykane o godzinę później. Skoro zakupy najczęściej dokonuje się w godzinach dziennych lub wieczornych, zatem  sklepy będą dłużej otwarte w rejonach przygranicznych z Niemcami, Czechami i Słowacją, a zatem mogą uzyskać większy obrót handlowy. 

Dodajmy także w tej sprawie, że jak wcześniej pisaliśmy stały czas letni byłby niezgodny z literalnym brzmieniem dyrektywy UE. A zatem czy nie lepiej wprowadzić czas środkowoeuropejski przez cały rok?