ŚMIECIE - SISy WZYWAJĄ RADĘ WARSZAWY DO UCHYLENIA UCHWAŁ W TRYBIE ART.101 UoSG

22.04 do kancelarii Rady M.St. Warszawy wpłynęło wezwanie Stowarzyszenia Interesu Społecznego NSZZ "WYZWOLENIE" i Stowarzyszenia Interesu Społecznego "WIECZYSTE" o uchylenie uchwał śmieciowych z dnia 7.03.2013 roku. Wezwanie złożono w trybie art.101 ustawy o samorządzie gminnym, co oznacza że Rada powinna rozstrzygnąć sprawę na swoim posiedzeniu, a w przypadku odrzucenia wezwania lub bezczynności przysługiwać będzie prawo zaskarżenia uchwał do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.

Poniżej przytaczamy treść wystąpienia:

TREŚĆ WYSTĄPIENIA STOWARZYSZEŃ INTERESU SPOŁECZNEGO NSZZ "WYZWOLENIE" I "WIECZYSTE"

Na podstawie art.101 ust.1 i 2 ustawy o samorządzie gminnym, w imieniu grupy mieszkańców (w załączeniu) i osób dołączających się, wzywamy do usunięcia naruszenia prawa tj. uchwał Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 7 marca 2013 r.:

- nr LI/1497/2013 w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki takiej opłaty oraz ustalenia stawki opłaty za pojemnik o określonej pojemności.

- Nr LI/1498/2013 w sprawie określenia wzoru deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz warunków i trybu składania deklaracji za pomocą środków komunikacji elektronicznej

- Nr LI/1499/2013 w sprawie określenia terminu, częstotliwości i trybu uiszczania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi

            w związku z naruszeniem przepisu art.6k ustawy  z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, art.2 i 32 Konstytucji RP, braku właściwego vacatio-legis oraz niejasnych sformułowań.

Uzasadnienie:

W dniu 7 marca 2013 Rada Miasta Stołecznego Warszawy przyjęła 3 uchwały dot. kwestii gospodarowania odpadami komunalnymi. WW. uchwały w sposób rażący naruszają przepisy prawa, co uzasadnia żądanie usunięcia naruszenia prawa.

1. Niejasne pojęcia. Zgodnie z art.6m ust.1 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach: Właściciel nieruchomości jest obowiązany złożyć do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w terminie 14 dni od dnia zamieszkania na danej nieruchomości pierwszego mieszkańca lub powstania na danej nieruchomości odpadów komunalnych. W świetle tego zapisu uprawnionym do złożenia deklaracji i uiszczenia opłat jest właściciel nieruchomości czyli m.in. właściciele wyodrębnionych lokali mieszkalnych. Z kolei wedle opinii Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji oraz Ministerstwa Środowiska obowiązek składania deklaracji i uiszczenia opłat w przypadku budynku wielo-lokalowych ma spoczywać na zarządcach nieruchomości (spółdzielnie mieszkaniowe i wspólnoty mieszkaniowe), a nie na samych właścicieli. Jednakże ani ustawa ani uchwały nie stwarzają podstawy prawnej dla zarządcy nieruchomości żądania oświadczeń od właścicieli lokali wyodrębnionych i nie precyzują rodzaje informacji , której zarządca nieruchomości jest uprawniony do żądania w tych oświadczeniach. Na tym tle doszło już do problemów w związku z żądaniem przez spółdzielnie np. Warszawska Spółdzielnia Mieszkaniowa z Żoliborza np. numerów PESEL właścicieli mieszkań a także współmieszkańców. Uchwała nie precyzuje również pojęcia mieszkańca – osoby zameldowane stale lub czasowo, zamieszkujące w sposób trwały lub czasowy.

2. Zbyt krótkie vacatio legis. Wszystkie 3 uchwały wchodzą w ciągu 14 dni od dnia ogłoszenia w Dzienniku Urzędowym Województwa Mazowieckiego. Tak szybki termin wprowadzenia uchwał, konieczności składania deklaracji do 31 maja (nr LI/1498/2013) i uiszczenia do dnia 29 lipca 2013 r. pierwszej należności z tytułu opłaty śmieciowej (nr LI/1499/2013) narusza zasadę przyzwoitej legislacji, a w szczególności wymogu właściwego vacatio legis. Należy zauważyć, iż właściciele nieruchomości mogli mieć podpisane pod koniec ubr. umowy czasowe jednoroczne w sprawie zagospodarowania odpadami. W przypadku wcześniejszego zerwania tych umów, właściciele nieruchomości będą narażeni na konieczność odszkodowań i sankcji. Oznacza to, że ww. uchwały nie gwarantują odpowiedniego vacatio legis

3. Zasada odpowiedzialności zbiorowej. W świetle przyjętych rozwiązań i niejasności przepisów (kto ma składać deklaracje) powstaje wątpliwość prawna, czy nie zachodzi zasada odpowiedzialności zbiorowej. Otóż każdy właściciel nieruchomości w celu obniżenia wysokości opłaty zadeklaruje segregowanie śmierci. Równocześnie jednak w wielu osiedlach nie będzie możliwości rozróżnienia gospodarstw dokonujących segregacji śmieci od tych jej nie dokonujących. W efekcie w warunkach wspólnych dla wszystkich zsypów, niedostosowanych do nowej sytuacji, nastąpi obciążenie wszystkich opłatą za śmiecie niesegregowane. Zatem właściciel jednego wyodrębnionego mieszkania zostanie obciążony większą opłatą, gdyż inny właściciel pomimo złożenia odpowiedniego oświadczenia/deklaracji nie dokona właściwej segregacji. Jest to wprowadzenie zasady odpowiedzialności zbiorowej niedopuszczalnej w świetle art.2 Konstytucji RP o demokratycznym państwie prawnym, urzeczywistniającym zasadę sprawiedliwości społecznej.

4. Nierówne traktowanie obywateli. Uchwała LI/1497/2013 wprowadza rozróżnienie opłat dla pojedynczego gospodarstwa domowego w budynku mieszkalnym wielorodzinnym i w budynku mieszkalnym jednorodzinnym (§3 i 4 uchwały). W rezultacie opłaty od odpadów zbieranych i odbieranych selektywnie wynosi od 19,50 zł do 56 zł w zależności od liczby osób gospodarstwa w budynku wielorodzinnym, ale już 89 zł w budynku jednorodzinnym bez względu na liczbę osób. Dwu-osobowa rodzina w budynku wielorodzinnym zapłaci zatem 48 złotych a w jednorodzinnym już 89 złotych, mimo że stan „odpadów” jest podobny. Ale już wystarczy wyodrębnienie 2 lokali mieszkalnym w budynku jednorodzinnym by płacić połowę sumy. W gospodarstwie 4-osobowym w budynku wielorodzinnym opłata wyniesie zatem 56 złotych miesięcznie a w budynku jednorodzinnym już 44,50 złotych. Te przykłady świadczą, że uchwała w swych zapisach prowadzi do nierównego traktowania gospodarstw domowych o identycznej liczebności. Stanowi to naruszenie art.32 Konstytucji RP dotyczącego równości wobec prawa.

5.     Niewłaściwe koszty funkcjonowania systemu. Podejmując uchwałę LI/1497/2013 rada gminy naruszyła zapisy art.6k ust.2 ustawy  z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, stanowiącego, iż Rada gminy, określając stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, bierze pod uwagę:

1) liczbę mieszkańców zamieszkujących daną gminę;

2) ilość wytwarzanych na terenie gminy odpadów komunalnych;

3) koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, o których mowa w art. 6r ust. 2;

4) przypadki, w których właściciele nieruchomości wytwarzają odpady nieregularnie, w szczególności to, że na niektórych nieruchomościach odpady komunalne powstają sezonowo.

Stawki opłat zostały ustanowione w sposób arbitralny bez uwzględnienia ww. przepisu. Nie uwzględniono właściwej liczby mieszkańców Warszawy. W uchwale nie określono kogo uznaje się za mieszkańca, ale przyjęto liczbę 1,75 mln (czyli liczbę zameldowanych). Tymczasem gdyby uwzględnić także osoby czasowo zamieszkujące i nie zameldowane liczba ta wzrosłaby o kilkaset tysięcy aż do blisko 2,5 mln.

Nie uwzględniono faktycznych kosztów systemu funkcjonowania gospodarowania odpadami komunalnymi. Z publicznie dostępnych informacji wynika, że całkowity koszt funkcjonowania nowego systemu w skali roku przeszacowano o ok. 100 mln zł., co było m.in. wynikiem następujących błędów:

a)               przyjęto dwukrotnie zawyżony aktualny rynkowy koszt odbioru i zagospodarowania odpadów komunalnych w wysokości 454 zł/tona (154 zł – koszt odbioru i 300 zł koszt zagospodarowania) Przy takiej cenie koszty odbioru odpadów płaconych dotychczas przez spółdzielnie musiały być wielokrotnie wyższe.

b)               Do celów kalkulacji przyjęto w sposób abstrakcyjny wzrost współczynnika kosztów odbioru (WO) o 10% a współczynnika kosztu zagospodarowania (WZ) o 25%. Takie wskaźniki nie są poparte żadnymi argumentami. Ww. dane określono mimo, że do tej pory nie przeprowadzono przetargów, w ramach których będzie opisany przedmiot i specyfika istotnych warunków zamówienia.

c)                Przyjęto błędny wzór obliczeń. Kosztu odbioru i zagospodarowania (KK) obliczono jako KK=AK (Koszt Odbioru + zagospodarowania) x (1+WO+WZ), podczas gdy wskaźnik obioru należy odnieść do kosztu odbioru a wskaźnik zagospodarowania do kosztu zagospodarowania. W efekcie uzyskano nowy koszt odbioru i zagospodarowania w wysokości 612,90 zł/tona podczas gdy w przypadku zastosowania prawidłowego wzoru wyniósłby przyjmując także zawyżone aktualne rynkowe koszty odbioru i zagospodarowania – 544,40 zł.

Prawidłowe ustalenie kosztów funkcjonowania systemu zagospodarowania można było dokonać po ogłoszeniu przetargu, określenia specyfikacji warunków zamówienia i złożenie chociażby ofert przez odpowiednie podmioty zainteresowane wywozem odpadów. Wcześniejsze przyjęcie tak zawyżonych opłat rodzi negatywne podejrzenia i skojarzenia.

6. Zawyżenie wysokości opłat. Przyjęte stawki opłat za odpady selekcjonowane tj. od 19,50 do 56 zł, za nieselekcjonowane od 27,30 do 78,40 zł dla gospodarstw domowych w budynkach wielo-lokalowych oraz odpowiednio 89 i 124,60 zł bez względu na liczbę mieszkańców w gospodarstwach jednorodzinnych są wielokrotnie wyższe niż stawki przyjęte w gminach podwarszawskich. Np. w gminie Piaseczno stawka wynosi 9 zł/mieszkańca, a w gminie Wiązowna – 7 zł w przypadku odpadów selekcjonowanych. Tak wysokie stawki w Warszawie rodzą u mieszkańców przeświadczenie , że przyjęte stawki mają służyć na premie i nagrody dla włodarzy miasta oraz na wysoką kasę dla zaprzyjaźnionych firm, które zajmą się odpadami komunalnymi.

7. Naruszenie dyrektywy Unii Europejskiej.  W dyrektywie ramowej Unii Europejskiej w sprawie odpadów 2008/98/WE, którą wielokrotnie przywoływano podczas dyskusji nad projektami „uchwał śmieciowych”, określono ramy prawne systemu unieszkodliwienia odpadów w UE. Przyjęte uchwały są niezgodne z zasadą „zanieczyszczający płaci”, wynikającej z art.14 dyrektywy. Przejawia się to tym, iż uchwalona wysokość stawek nie ma związku z ilością wytwarzanych przez poszczególnych mieszkańców odpadów tzn. w żaden sposób nie będzie premiowane (np. obniżeniem opłat) wytwarzanie mniejszości ilości „strumienia odpadów”

8. Brak właściwych konsultacji społecznych. Uchwałę podjęto bez rzetelnych konsultacji społecznych, w konsultacjach nie uczestniczyły stowarzyszenia, spółdzielnie ani wspólnoty, a na zadawane od stycznia br. Na posiedzeniach komisji Rady M.St,Warszawy pytania przez przedstawicieli mieszkańców i organizacji pozarządowych nie odpowiedziano do dzisiaj. Mieszkańcy kierują również liczne pytania do władz spółdzielni i zarządów wspólnot, do rad osiedli. Utajniono także przed mieszkańcami analizę kosztów nowego systemu gospodarowania odpadami.

Reasumując przyjmując ww. uchwały ws. opłat za zagospodarowanie odpadami, naruszono nie tylko przepisy prawa, ale także zasady sprawiedliwości społecznej.  Z tych powodów wnosimy jak wyżej.

Z poważaniem,

Prezes Stowarzyszenia

Dr Daniel Alain Korona

Dołącz do akcji Stowarzyszenia Interesu Społecznego NSZZ "WYZWOLENIE"/"WIECZYSTE". Poniżej wzór wniosku - wezwania do złożenia/wysłania do Rady Warszawy:

zbiorczy - https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnxzZXJ3aXMyMXxneDozNzg0MDA0OWRhNzg2Y2Fk

indywidualny - https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnxzZXJ3aXMyMXxneDo3ZTU3ZmIwYjgxNWJkNDlk