Rozmowy Sekcji Krajowej Oświaty NSZZ "Solidarność" z MEN

KOMUNIKAT Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” ze  spotkania w  MEN w dniu  31 stycznia 2013 r.

Poważne zmiany w udzielaniu urlopów dla poratowania zdrowia. Urlop wypoczynkowy w wymiarze 47 dni roboczych. Ewidencjonowanie czasu pracy nauczycieli. Dodatek wiejski w stałej wysokości i włączany do „średniej”. Uelastycznienie zasad naliczania i wypłacania dodatków uzupełniających. To elementy wstępnych założeń do zmian w Karcie Nauczyciela przedstawionych przez MEN na spotkaniu podsumowującym trójstronne, półroczne rozmowy nt. Karty Nauczyciela.

Na dziesiątym z kolei spotkaniu, które odbywały się w gmachu MEN od lipca ub. roku  podsumowano rozmowy nt. propozycji zmian w Karcie Nauczyciela przedstawionych przez samorządowców. Na spotkaniu obecna była minister edukacji Krystyna Szumilas, wiceministrowie: Maciej Jakubowski (po zmianie struktury MEN będzie teraz odpowiadał za strategię, analizy i kalkulację), Przemysław Krzyżanowski (nowy wiceminister nadzorujący kształcenie ogólne i wychowanie, sprawy samorządowe i wynagradzanie nauczycieli), przedstawiciele wszystkich korporacji samorządowych ( z wyjątkiem Związku Województw), delegacje trzech reprezentatywnych central związkowych (NSZZ „S”, ZNP i Forum Związków Zawodowych) oraz reprezentant stowarzyszenia „Rodzice w Edukacji”. Ponad półroczne rozmowy dotyczyły urlopów dla poratowania zdrowia, wynagradzania nauczycieli, kształcenia, rozwoju i awansu zawodowego, urlopu wypoczynkowego, czasu i oceny pracy nauczycieli.

Minister Szumilas stwierdziła na początku, że zawód nauczyciela jest specyficzny i bardzo ważny. Nauczyciele muszą mieć szczególne uregulowania prawne, ale budując prestiż tego zawodu, trzeba szukać rozwiązań służących przede wszystkim dobru uczniów i podnoszeniu jakości kształcenia. Pani minister przedstawiła wstępne założenia do zmian w Karcie Nauczyciela, które, jej zdaniem, są „złotym środkiem”, rozwiązaniami kompromisowymi pomiędzy oczekiwaniami samorządów a stanowiskiem związków zawodowych.

Ministerstwo edukacji zastanawiało się nad zmianą pensum dydaktycznego nauczycieli. Jednak obecnie, w momencie niżu demograficznego, obniżania wieku szkolnego i upowszechniania wychowania przedszkolnego, resort edukacji zdecydował o pozostawieniu pensum w takim wymiarze jaki jest obecnie określony w Karcie – podkreśliła minister Szumilas. Nie będzie więc podwyższenia pensum, czego domagali się samorządowcy, ale też nie będzie likwidacji tzw. „godzin karcianych”, o co walczyli związkowcy – zaznaczyła Szumilas.

MEN proponuje jednak wprowadzić przepisy zobowiązujące nauczycieli do rejestrowania najważniejszych, dodatkowych (poza pensum) zadań, tj. spotkań z rodzicami, doskonalenia zawodowego oraz rad pedagogicznych. Sposób rejestrowania ma określać organ prowadzący.

Najistotniejsza, według MEN, zmiana ma dotyczyć urlopu dla poratowania zdrowia. Doprecyzowanie zasad udzielania tego urlopu ma polegać na uzależnieniu jego przyznania od pojawienia się choroby zagrażającej wystąpieniem  choroby zawodowej i innych zagrożeń w   środowisku pracy i w związku z jej wykonywaniem. Urlop zdrowotny będzie mógł być udzielany tylko przez lekarza medycyny pracy, a nie jak dotychczas przez lekarza pierwszego kontaktu. O urlop dla poratowania zdrowia będzie mógł wystąpić nauczyciel po 20 latach pracy. Łączny czas urlopu będzie wynosił jeden rok.

MEN planuje uelastycznić zasady naliczania i wypłacania jednorazowego dodatku uzupełniającego w powiązaniu z wprowadzeniem mechanizmów motywujących. Średnie (maksymalne) wynagrodzenia nauczycieli na poszczególnych stopniach gwarantowane w Karcie Nauczyciela nie zmienią się. Jednak pula środków przeznaczona na ten cel będzie mogła być dzielona na wszystkich nauczycieli, a nie jak dotychczas, w ramach danego stopnia awansu zawodowego.

Resort edukacji chce doprecyzować przepisy dotyczące urlopu wypoczynkowego nauczycieli. Wymiar tego urlopu wynosiłby 47 dni roboczych w roku  i mógłby być wykorzystany w okresie, gdy w szkole nie prowadzi się zajęć lekcyjnych, by nie burzyć organizacji pracy szkoły.

- Należy doprecyzować czas urlopu, bo nauczyciele np. w czasie wakacji letnich wykonują prace związane z zakończeniem i rozpoczęciem roku szkolnego, przeprowadzaniem rekrutacji, egzaminów poprawkowych, w tym maturalnych – argumentowała minister Szumilas.

MEN proponuje, aby dodatek wiejski był ustalony na stałym poziomie i wynosił 10 proc. kwoty bazowej z roku 2013. Dodatek ten samorządy mogłyby wliczać do tzw. średnich wynagrodzeń na poszczególnych stopniach awansu zawodowego.

Resort edukacji chce także stopniowego odejścia od przyznawania innych dodatków socjalnych: dodatku mieszkaniowego, prawa do lokalu mieszkalnego, użytkowania działki gruntu szkolnego i wypłacania zasiłku na zagospodarowanie. Zachowane byłyby przy tym prawa nabyte, czyli nauczyciele korzystający z tych praw będą mogli korzystać z nich nadal.

Ponadto MEN proponuje:

- wprowadzenie do Karty Nauczyciela przepisów ułatwiających realizowanie zajęć finansowanych ze środków unijnych,

- wzmocnienie pozycji Rady Rodziców w procedurze awansu zawodowego nauczycieli,

- doprecyzowanie przepisów dotyczących odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli,

- finansowanie przez MEN jednorazowych gratyfikacji dla nauczycieli otrzymujących tytuł honorowego profesora oświaty,

- doprecyzowanie zasad wykorzystania środków na doskonalenie zawodowe nauczycieli w ramach 1 proc. odpisu przeznaczonego na ten cel.

Przewodniczący Sekcji Krajowej Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” Ryszard Proksa wyraził zadowolenie, że wreszcie rozpoczął się dialog społeczny z udziałem MEN i samorządów. Zwrócił uwagę, że dyskusja podczas spotkań  toczyła się wokół propozycji korporacji samorządowych. Propozycje strony związkowej nie zostały uwzględnione w założeniach MEN, jak np. odstąpienie od obowiązku realizowania niepłatnych godzin „karcianych” czy centralnego ustalenia pensum pedagogów, logopedów, psychologów.

- Po oficjalnym otrzymaniu założeń MEN do ustawy o zmianie ustawy - Karta Nauczyciela NSZZ „Solidarność” ustosunkuje się do nich i jest gotowy do negocjacji w tej sprawie – podkreślił Proksa.

Przewodniczący SKOiW  zaznaczył także, że Sekcja Krajowa zorganizowała konferencję z udziałem ekspertów, na której podjęto m.in. tematy omawiane na spotkaniach w MEN. Wyraził żal, że żaden z przedstawicieli korporacji samorządowych nie wziął w niej udziału.

Samorządowcy nie byli zbyt zadowoleni z ogłoszonych wstępnych założeń do zmian w Karcie. Po spotkaniu, na konferencji prasowej z udziałem przedstawicieli trzech stron, Bogdan Bieniek, w imieniu wszystkich korporacji samorządowych, ubolewał, że nie wszystkie ich propozycje zostały zawarte w założeniach MEN.

- Traktujemy założenia jako pierwszy krok w dobrym kierunku – podkreślił Bieniek.

Założenia do zmian w Karcie Nauczyciela mają być przesłane do central związkowych i korporacji samorządowych. Będą podstawą do opracowania projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela, który po społecznych  konsultacjach i przyjęciu przez Rząd trafi do Sejmu RP.

Sekcję Krajową na spotkaniu reprezentowali: Ryszard Proksa, Teresa Misiuk, Jerzy Ewertowski i Wojciech Jaranowski.

Rzecznik prasowy SKOiW NSZZ „Solidarność” - Wojciech Jaranowski