17 stycznia 2016

3 miesiące na zmianę władz PKO BP?

Czy w największym polskim banku PKO BP dojdzie do zmiany rady nadzorczej i zarządu? 15 stycznia do Ministerstwa Skarbu Państwa wpłynęła petycja Stowarzyszenia Interesu Społecznego WIECZYSTE o dokonanie zmian we władzach spółki, w związku z pogarszającą się kondycją finansową banku. Wniosek Stowarzyszenia opiera się na raporcie "ANALIZA SYTUACJI PKO BP W OKRESIE 2010-2015" z grudnia 2015 r. Zgodnie z przepisami Minister będzie miał 3 miesiące na rozstrzygnięcie petycji czyli na podjęcie decyzji. Dla ministra może to być bardzo dobra okazja.

Serwis21 dotarł do tekstu raportu, który stał się podstawą wniosku o zmianę władz spółki. Analiza bierze pod uwagę dane za okres od 2009/2010 r. do końca 3 kwartału 2015 r. i opiera się na informacjach, których Bank umieścił w pozycji relacje inwestorskie. Poniżej obszerne jego fragmenty:

Brak dbania o interes akcjonariuszy i skarbu Państwa :
1. Całkowita stopa zwrotu na akcjach w okresie 2010-2014 wyniosła zaledwie 15,17% co daje zaledwie 3,02% w skali rocznej. W trakcie 3 kwartałów 2015 r. stopa jest ujemna i wynosi minus 17,70%. Dla porównania przy lokowaniu identycznych środków na międzybankowym rynku na roczne okresy w latach 2010-2015 uzyskano by stopę zwrotu Skarb Państwa i inni akcjonariuszy 21,18% (5,25% rocznie) zaś przez pierwsze 9 miesięcy można by uzyskać oprocentowanie 2,53% w skali rocznej. Biorąc pod uwagę, że inwestycje w akcje są znacznie bardziej ryzykowne  niższe stopa zwrotu jest akceptowalna w kilkuletniej perspektywie.
2.  Realizowany zysk na akcję nie uległ zmian od 2010 r. (w 2010 r. 2,57 PLN, w 2014 r. 2,60 PLN, po 3 kwartałach 2015 r. 2,31 PLN). Dywidenda na akcję w roku 2014 była najniższa od 2009 r. i wynosiła zaledwie 75 groszy.
3.  Wskaźnik ROE uległ pogorszeniu z 14,6% (I kwartał 2010 r.) do 10,2% pod koniec 3 kwartału 2015 r..

Pogarszająca się rentowność Banku, kłopoty z utrzymaniem wskaźnika wypłacalności
4. Zysk zrealizowany przez Bank w 2014 r. był niemal identyczny jak w roku 2010 zaś wyniki za pierwsze 3 kwartały 2015 r. są spadające.
5.  Dwa podstawowe wskaźniki finansowe mają tendencję do pogarszania się od kilku lat i są mniej korzystne niż na początku 2015 r.  I tak relacja kosztów do dochodów wzrosła z 46,1% do 52,2%. Wskaźnik ROA spadł z 1,7% do 1,1% w analogicznym okresie.
6. Bank  ma duże trudności w utrzymaniu wskaźnika wypłacalności. Wynosi on 14,5% wobec 15,2% mimo, że w międzyczasie Bank wdrożył - zainicjowaną w czasie kierowania Banku przez Prezesa Rafała Juszczaka (z ramienia PIS) - metodę AMA wyliczenia wymogów na ryzyko operacyjne, która zmniejszyła wymogi Banku o około 5%.

Brak dywersyfikacji źródeł przychodu – uzależnienie Banku od różnicy w przychodach i kosztach odsetkowych
7. O rentowności Banku decydują nadal wyniki z tytułu odsetek (6,5 mld w 2010 r. wobec 7,5 mld PLN w 2014 r. oraz 5,1 mld za pierwsze 3 kwartały 2015 r.). Ponieważ marża odsetkowa uległa pogorszeniu z 4 do 3% bankowi nie udaje się utrzymać poprzedniego poziom zysków.
8. Bankowi nie udaje się generować zwiększonych przychodów z tytułu prowizji i opłat.(3,1 mld w 2010 r.; 2,9 mld w 2014 r. oraz 2,16 mld za 3 pierwsze 3 kwartały 2015 r.).
9. Dopiero niedawno udało się poprawić proporcję kredytów z rozpoznaną utratą wartości, przy czym od roku ww. wskaźnik pozostaje  na stabilnym poziomie.

Brak znaczącego wzrostu udziału w rynku. Wzrost liczby klientów i kart wystąpił głównie w wyniku przejęcia Banku Nordea oraz innych podmiotów a nie z przyczyn organicznych.
10. Liczba rachunków bieżących jest pod koniec III kw. 2015 r. (6,6 mln) niemal taka sama jak pod koniec 2009 r. (6,212 mln) jeżeli się uwzględni klientów przejętych po Nordei oraz SKOK. Liczba kart bankowych (7,46 mln pod koniec 2009 r. oraz 7,49 mln pod koniec 3 kw.2015 r.)  a tym bardziej kredytowych (1,106 pod koniec 2009 r. oraz 0,81 mln pod koniec 3 kw.2015 r.) wskazuje po ww. korekcie na tendencję spadkową.
11. Liczba agencji bankowych ma wyraźną tendencję spadkową (spadek o 2/3). Bank nie jest w stanie zarządzać  tą siecią i ją faktycznie stopniowo likwiduje.

Brak efektywnego rozwoju spółek grupy.
12. Zarządowi Banku nie udało się wprowadzić takie zmiany w Kredobank by Bank ten stanął na nogach. Problemy występowały znacznie przed wydarzeniami Krymskimi oraz w Donbasie. Sytuacja jest nadal nie rozwiązana. Jest generalny problem z funduszami własnymi tego Banku oraz jego rentownością. O kłopotach Banku na Ukrainie świadczą również straty spółki Finansowa Kompania „Prywatne Inwestycje” Sp. z o.o. prowadząca działalność faktoringową i wspólnie ze spółką „Inter-Risk Ukraina" Sp. z o.o., mająca prowadzić windykację portfela wierzytelności zakupionych od KREDOBANK SA. Zarówno w 2013 jak i 2014 odnotowano poważne straty. Straty spółek grupy bankowej na Ukrainie przekraczały 200 mln złotych zarówno w 2013 jak i 2014 r. Ponadto w samym 2014 r. wartość akcji PKO w Kredobank zmniejszyła się o ¾ do kwoty 257,428 mln złotych. W przypadku spółki Finansowa Kompania „Prywatne Inwestycje” spadek wartości wyniósł 85% (244, 162 mln zł).
13. Niezbyt udana jest również inwestycja w Grupa Kapitałowa Qualia Development Sp. z o.o.  która zarówno w 2013 jak i 2014 r. poniosła straty.
14.  Ekspansja na rynki zagraniczne zakończyła się niepowodzeniem w przypadku Londynu, można mieć wątpliwości czy inwestycja w Oddział we Frankfurcie przyniesie oczekiwane wyniki.
15. Brak współpracy z Bankiem Pocztowym i pocztą polską mimo posiadania istotnego pakietu akcji. Banki działają jako konkurenci.

Brak efektów w zakresie zapewnienia wartości marki PKO BP.
16. O ile w latach 2006-2009 wartość marki PKO BP (według Rzeczpospolitej) wzrosła z 1,2 do 3,2 mld złotych o tyle od 2010 pozostaje na stabilnym poziomie 3,6-3,7 mld zł (koniec 2014 r.).

Brak dbałości o Małe i Średnie Przedsiębiostwa (MŚP).
17. Niedocenianie roli MŚP. W szczególności w 2014 r. w porównaniu z 2013 kwota kredytów udzielonych MŚP uległa pomniejszeniu z 21,6 do 21,5 mld złotych mimo wzrostu rozmiarów akcji kredytowej w tym okresie z 147 do 177 mld złotych.  Ponieważ przedsiębiorstwa te są niemal wyłącznie z kapitałem polskim a przedsiębiorstwa korporacyjne niekoniecznie (w ich przypadku wzrost akcji kredytowej o 25%), można mieć wątpliwości czy Bank wspiera rozwój polskiej przedsiębiorczości.

Niewspółmierne do efektów wynagrodzenie Członków Zarządu PKO BP:
18. Członkowie Zarządu otrzymali od Banku w 2014 r. razem wynagrodzenie w kwocie 12,6 mln złotych wobec 11,6 mln w 2013 r. mimo niemal identycznego wyniki netto w obu latach. Dla porównania w 2009 r. Krótkoterminowe świadczenia pracownicze na rzecz Zarządu Banku wynosiły 7-krotnie mniej czyli 1, 854 ml złotych mimo, że zysk netto był jedynie o 1/3 niższy.

Istnienie znacznych roszczeń klientów Banku oraz organów administracji. Brak efektywnego zarządzania ryzykiem prawnym.
19. Według stanu na dzień 31 grudnia 2014 roku, łączna wartość postępowań sądowych, w których Bank jest pozwanym wynosiła 411 182 tysięcy PLN (na dzień 31 grudnia 2013 roku wynosiła 308 677 tysięcy PLN). Dla porównania na koniec 2009 r kwota pozwów wyniosła 232, 2 mln PLN.  Przyrost kwoty pozwów  jest znacznie wyższy od przyrostu sumy bilansowej. Kwota pozwów może okazać się znacznie wyższa jeżeli weźmie się pod uwagę (potencjalne) roszczenia klientów „frankowych”.
20. Bank był wielokrotnie przedmiotem postępowań UOKiK z tytułu naruszeń zbiorowych interesów konsumentów:
A) w związku z podejrzeniem stosowania praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów w zakresie prezentowania w kampaniach reklamowych kredytu konsumenckiego pod marketingową nazwą „Max pożyczka Mini Ratka” informacji, która mogła być nieczytelna dla przeciętnego konsumenta i wprowadzać go w błąd co do dostępności kredytów na promowanych warunkach. W dniu 28 grudnia 2012 roku na Bank została nałożona przez Prezesa UOKiK kara pieniężna w wysokości 2 845 tysięcy PLN. 
B) w związku z podejrzeniem stosowania niedozwolonych postanowień umownych we wzorcach umów o kredyt konsumencki, z wyłączeniem umów o karty kredytowe. Decyzją z dnia 31 grudnia 2013 roku uznano działania Banku za praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów i nałożono na Bank karę pieniężną w wysokości 17 236 tysięcy PLN oraz 11 828 tysięcy PLN ( łącznie 29 064 tysiące PLN). Bank odwołał się od tej decyzji. Postępowanie jest w toku. Na dzień 31 grudnia 2014 roku Bank posiada rezerwę w kwocie 10 000 tysięcy PLN (pozycja w sprawozdaniu z sytuacji finansowej „Rezerwy”).
C) W dniu 19 grudnia 2012 roku Prezes UOKiK nałożył na Bank łączną karę pieniężną w wysokości 14 697 tysięcy PLN, w tym: 1) w wysokości 7 111 tysięcy PLN za niewskazywanie w umowach IKE zakresu odpowiedzialności Banku za terminowe i prawidłowe przeprowadzania rozliczeń pieniężnych oraz odszkodowania za przekroczenie terminu realizacji dyspozycji posiadacza, 2) w wysokości 4 741 tysięcy PLN za stosowanie we wzorcach umów IKE otwartego katalogu przesłanek wypowiedzenia, 3) w wysokości 2 845 tysięcy PLN za stosowanie klauzuli wpisanej do rejestru określającej dla sporów z konsumentami sądu właściwego dla siedziby oddziału PKO BP SA prowadzącego rachunek lokacyjny IKE. Wprawdzie w przypadku trzecim SOKIK uznał, że praktyka Banku nie naruszała zbiorowych interesów konsumentów, zaś w pozostałych obniżył wysokość kary do 4 mln złotych lecz sam fakt postępowania i kary nie świadczy najlepiej o dbanie o interesy konsumentów.
D) postępowanie wyjaśniające wszczęte 7 stycznia 2012 roku w celu ustalenia, czy sposób oferowania przez Bank kredytów hipotecznych w ramach „Jesiennej promocji kredytów hipotecznych” może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów,
E) postępowanie wyjaśniające wszczęte 23 grudnia 2013 roku dotyczące pobierania przez Bank opłat za udzielanie informacji stanowiącej tajemnicę bankową,
F) postępowanie wszczęte 28 lutego 2014 roku w sprawie ustalenia, czy dokumenty przesłane przez Bank do UOKiK w wybranych sprawach zawierały tajemnicę przedsiębiorstwa,
G) postępowanie wyjaśniające wszczęte 23 stycznia 2014 roku w sprawie postanowień wzorców umownych rachunków bankowych regulujące kwestie pełnomocnictw – istnieje ryzyko nałożenia kary finansowej; sprawa w toku wadliwej, zdaniem Urzędu, praktyki Banku nieprzyjmowania pełnomocnictw do rachunków bankowych, w których brak jest wskazania numeru rachunku. Bank przyjął na siebie zobowiązanie do zmiany praktyki i wdrożył takie rozwiązania,
H) postępowanie wyjaśniające wszczęte 29 sierpnia 2014 roku w sprawie ustalenia, czy Bank w umowie kredytu Aurum wprowadzał w błąd klientów poprzez prezentację kosztów ubezpieczenia w tej umowie i formularzu informacyjnym,
I) postępowanie wszczęte 15 października 2014 roku w sprawie ustalenia, czy Bank w ulotce reklamowej „Mini Ratka w mgnieniu oka na wyciąg z konta” wprowadzał w błąd klientów poprzez prezentację kwoty pożyczki. 

-----------------------------------------

1 komentarz:

  1. Ponad 800 osób ma stracić pracę w Banku, a prezes i inni członkowie zarządu zarabiają miliony złotych. Niech zatem zarząd i rada nadzorcza wylecą.

    OdpowiedzUsuń